Kiedy zapadnie decyzja o rozstaniu z małżonkiem, nie pozostaje nic innego, jak podjąć działania i skierować sprawę na drogę sądową. Wiele par obawia się samego procesu, nie wiedząc, jak wygląda on w praktyce i wydając niepotrzebnie pieniądze na porady prawne, podczas gdy są kancelarie oferujące darmową pomoc. Oto jak przebiega postępowanie rozwodowe krok po kroku.
Wniesienie pozwu
Cały proces rozwodowy rozpoczyna złożenie pozwu. Dokument, podpisany własnoręcznie w dwóch egzemplarzach, powinien zostać złożony tylko przez jednego z małżonków. Do pozwu należy załączyć odpis skróconego aktu małżeństwa oraz ewentualne dowody niezbędne w postępowaniu. Jeśli małżeństwo ma wspólne dziecko, które nie ukończyło 18 roku życia, do kompletu dokumentów należy załączyć także odpis skróconego aktu jego urodzenia.
Organem rozstrzygającym w sprawach o rozwód jest Sąd Okręgowy, nie zaś Sąd Rejonowy, do którego często mylnie trafiają wnioski o rozwód. Dokumenty należy złożyć w sądzie właściwym dla swojego miejsca zamieszkania. Opłata za złożenie pozwu rozwodowego jest stała i wynosi 600 złotych.
Odpowiedź na pozew
Kiedy dokumenty trafią do sądu, odpis pozwu zostaje wysłany do strony pozwanej. Może ona przedstawić swoje stanowisko w tej sprawie w ciągu 14 dni. Strona w odpowiedzi może zaprezentować swój punkt widzenia i zająć konkretne stanowisko – czy będzie to rozwód bez orzekania o winie, a może strona nie chce, by doszło do rozpadu małżeństwa?
Średni czas oczekiwania na termin rozprawy to 6 miesięcy, chociaż zdarza się, że do spotkania na sali sądowej dochodzi już po 3 miesiącach, szczególnie w przypadkach bezspornych, gdzie obydwie strony zgodne są co do unieważnienia małżeństwa. Aktualną sytuację dodatkowo komplikuje pandemia koronawirusa, przez którą terminy rozpraw uległy znacznemu opóźnieniu, a czas ich oczekiwania może wynieść aż 9 miesięcy.
Rozprawa sądowa
Sprawa rozwodowa odbywa się za zamkniętymi drzwiami i mogą w niej uczestniczyć pełnomocnicy stron oraz świadkowie. Na czele składu orzekającego stoi sędzia (przewodniczący) oraz dwóch ławników. Po sprawdzeniu obecności osób wezwanych sąd pyta o stanowisko stron, upewniając się, że podjęta przez małżonków decyzja jest ostateczna i nieodwołalna. Jeśli skład orzekający dostrzeże przesłanki ku małżeńskiej zgodzie, strony zostaną skierowane na mediacje.
Jeżeli natomiast małżonkowie są zgodni i zdecydowani co do unieważnienia swojego małżeństwa, postępowanie rozwodowe może zostać zakończone już na pierwszej lub drugiej rozprawie. Jeśli strony posiadają małoletnie dzieci, niezbędne będzie przeprowadzenie postępowania dowodowego w celu ustalenia władzy rodzicielskiej i alimentach. Jednym z elementów tego postępowania będzie wywiad środowiskowy w celu ustalenia warunków, jakie każda ze stron zapewnia swoim podopiecznym. Po rozpoznaniu sprawy i zbadaniu wszelkich okoliczności sąd udziela głosu stronom w sprawie. Jeśli podtrzymują oni swoje wnioski, zostaje wydane zarządzenie o zamknięciu sprawy i na naradzie orzeka o rozwiązaniu małżeństwa. Uprawomocnienie wyroku następuje po 21 dniach od momentu jego wydania.
Artykuł powstał we współpracy z Kancelarią Actio (Porady Prawne Kraków)
